ตรัง – สวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย เปิดตัว ‘ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง’ กล้วยไม้ดินหายากและเป็นชนิดใหม่ของโลก ที่กำลังออกดอกบานสะพรั่งอย่างสวยงามต้อนรับนักท่องเที่ยว ความพิเศษในปีนี้คือออกดอกเร็วกว่าปกติและมีจำนวนมากกว่าทุกปี สร้างความตื่นตาประทับใจให้กับผู้พบเห็นเป็นอย่างมาก

ผู้สื่อข่าวรายงานจากสวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย อำเภอย่านตาขาว จังหวัดตรัง ว่า ในช่วงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคมของทุกปี เป็นช่วงเวลาที่ ‘ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง’ ซึ่งเป็นกล้วยไม้ดินชนิดใหม่ของโลก จะออกดอกบานให้เห็น โดยแต่ละต้นจะบานเพียงครั้งละไม่เกิน 3-4 วันเท่านั้น และจะบานเพียงปีละครั้ง

สำหรับในปีนี้ ดอกของว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังได้เริ่มออกดอกเร็วกว่าที่คาดไว้ และที่น่าทึ่งยิ่งกว่าคือปริมาณดอกที่บานสะพรั่ง ซึ่งมากกว่าทุกปีที่ผ่านมาอย่างเห็นได้ชัด จากปกติที่จะพบบานเพียง 5-10 ต้น แต่ปีนี้พบดอกบานมากถึงกว่า 20 ดอกในพื้นที่เดียวกัน ดอกมีลักษณะเล็ก สีขาว บางต้นมีสีขาวอมม่วงอ่อนๆ ก้านดอกสูงจากพื้นดินประมาณ 6 เซนติเมตร ทางเจ้าหน้าที่ได้จัดทำคอกกั้นไว้เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เข้าชมและบันทึกภาพความสวยงามได้อย่างสะดวก

นายกอบศักดิ์ เพ็ญนุกูล หัวหน้าสวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย กล่าวถึงความพิเศษของว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังว่า ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2555 โดยนายประสงค์ โพธิ์เอี่ยม เจ้าหน้าที่ของสวน และได้ส่งภาพถ่ายไปให้หอพรรณไม้ตรวจสอบ ต่อมานักวิชาการจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้ลงพื้นที่เก็บตัวอย่างเพิ่มเติม และยืนยันว่าเป็นกล้วยไม้ดินหรือว่านชนิดใหม่ของโลกอย่างแท้จริง

กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้ประกาศให้ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังเป็นว่านชนิดใหม่ของโลกในปี พ.ศ. 2556 ว่านชนิดนี้มักขึ้นในป่าดิบชื้นที่มีดินปนทราย ปัจจุบันสามารถพบเห็นได้ใน 2 แห่งคือ ที่สวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย อำเภอย่านตาขาว และสวนพฤกษศาสตร์เขาช่อง อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง ซึ่งถือเป็นพืชประจำถิ่นของจังหวัดตรัง

ลักษณะเด่นและความแปลกของว่านแผ่นดินเย็นคือ วงจรชีวิตที่สลับซับซ้อน เมื่อมีใบ จะไม่มีดอก แต่เมื่อถึงฤดูแล้งและพร้อมจะออกดอก ก็จะทิ้งใบไปหมด เหลือเพียงหัวเล็กๆ ใต้ดิน และแทงก้านดอกขึ้นมาเหนือพื้นดิน เมื่อดอกโรยไป ก็จะกลับมาแตกใบอีกครั้ง คล้ายกับใบตำลึง วงจรนี้เกิดขึ้นเพียงปีละครั้ง ทำให้การได้ชมดอกว่านแผ่นดินเย็นเป็นโอกาสที่หาได้ยาก

นายกอบศักดิ์ ยังระบุเพิ่มเติมว่า สาเหตุที่ปีนี้ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังออกดอกเร็วกว่าปกติและมีปริมาณดอกมากกว่าทุกปี อาจเป็นผลมาจากสภาพอากาศที่ค่อนข้างแปรผัน โดยเฉพาะปริมาณฝนในภาคใต้ที่มีมากในปีนี้ ส่งผลต่อการสะสมอาหารในหัวใต้ดิน ทำให้ต้นพร้อมที่จะแทงช่อดอกออกมาเร็วขึ้นและมีจำนวนมากขึ้น

ความสวยงามและความหายากของว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง ดึงดูดให้นักท่องเที่ยว โดยเฉพาะครอบครัวที่พาลูกหลานมาเที่ยวสวนพฤกษศาสตร์ในช่วงวันหยุดยาว ต่างพากันถ่ายภาพเก็บไว้เป็นที่ระลึก เนื่องจากเป็นโอกาสที่น้อยคนนักที่จะได้เห็นและสัมผัสความงามของกล้วยไม้ดินชนิดใหม่ของโลกนี้

เพื่อการอนุรักษ์และขยายพันธุ์ สวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่ายกำลังดำเนินการส่งตัวอย่างว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังไปเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ โดยหวังว่าในอนาคต จะสามารถขยายพันธุ์ให้มีจำนวนต้นและดอกมากขึ้น จนเต็มพื้นที่ที่เหมาะสมในสวนพฤกษศาสตร์ เพื่อให้ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรังยังคงอยู่คู่ธรรมชาติและเป็นความภาคภูมิใจของชาวตรังต่อไป