กรุงเทพฯ – ประเทศไทยได้รับข่าวดีครั้งสำคัญอีกครั้ง เมื่อองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ได้ประกาศขึ้นทะเบียนเอกสารสำคัญของประเทศไทย 3 รายการ ให้เป็น “มรดกความทรงจำแห่งโลก” (Memory of the World) ประจำปี 2568 ในการประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษานานาชาติว่าด้วยแผนงานมรดกความทรงจำแห่งโลก ครั้งที่ 21 ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 24 – 26 เมษายน ที่ผ่านมา

น.ส.ศศิกานต์ วัฒนะจันทร์ รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ได้เปิดเผยตามรายงานจากกรมศิลปากรว่า ในการประกาศขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำแห่งโลกประจำปีนี้ จำนวนทั้งสิ้น 74 รายการ มีเอกสารจากประเทศไทยที่ได้รับการคัดเลือกถึง 3 รายการ ได้แก่

1. เอกสารสมุดไทย นันโทปนันทสูตรคำหลวง (The Manuscript of Nanthopananthasut Kamlaung)
เอกสารโบราณอันทรงคุณค่าทางวรรณคดีและพระพุทธศาสนาของไทย พระนิพนธ์โดยเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ หรือเจ้าฟ้ากุ้ง เมื่อปีพุทธศักราช 2279 เอกสารชุดนี้ได้รับการเก็บรักษาอย่างดีที่หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร แสดงถึงความรุ่งเรืองทางวรรณกรรมในยุคสมัยนั้น

2. ภาพยนตร์เรื่อง พระเจ้าช้างเผือก และเอกสารจดหมายเหตุที่เกี่ยวข้อง (The King of the White Elephant and the archival documents)
ภาพยนตร์เรื่อง “พระเจ้าช้างเผือก” เป็นภาพยนตร์ประวัติศาสตร์ที่สำคัญของไทย ซึ่งกำกับโดย นายปรีดี พนมยงค์ เมื่อปี พ.ศ. 2484 เพื่อสะท้อนแนวคิดทางการเมืองและสันติภาพในขณะนั้น ปัจจุบันฟิล์มภาพยนตร์เก็บรักษาไว้ที่หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) ส่วนเอกสารจดหมายเหตุที่เกี่ยวข้องกับการสร้างและเผยแพร่ภาพยนตร์เรื่องนี้เก็บรักษาอยู่ที่สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ การขึ้นทะเบียนนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของภาพยนตร์ในฐานะสื่อบันทึกประวัติศาสตร์และสังคม

3. เอกสารการก่อตั้งประชาคมอาเซียน (The Birth of the Association of Southeast Asia Nations (ASEAN) (Archives about the Formation ASEAN, 1967 – 1976)
เอกสารสำคัญที่บันทึกเรื่องราวเบื้องหลังการก่อตั้งสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ อาเซียน (ASEAN) ในช่วงปี พ.ศ. 2510 – 2519 ซึ่งประเทศไทยได้เสนอขึ้นทะเบียนร่วมกับอีก 3 ประเทศผู้ร่วมก่อตั้งได้แก่ อินโดนีเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์ เอกสารชุดนี้เก็บรักษาไว้ที่หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) สะท้อนบทบาทสำคัญของไทยและภูมิภาคในการสร้างความร่วมมือระดับนานาชาติ

การได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำแห่งโลกทั้ง 3 รายการนี้ ทำให้ปัจจุบันประเทศไทยมีเอกสารที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลรวมทั้งสิ้น 9 รายการ ก่อนหน้านี้ ประเทศไทยมีเอกสารและสิ่งพิมพ์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนแล้ว 6 รายการ ได้แก่ จารึกวัดโพธิ์, ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง, เอกสารจดหมายเหตุ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงปฏิรูปการปกครองของสยาม พ.ศ. 2411 – 2453, ฟิล์มกระจกและภาพต้นฉบับ ชุดหอพระสมุดวชิรญาณ, บันทึกการประชุมของคณะกรรมการสยามสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์ และคัมภีร์ใบลาน เรื่องตำนานอุรังคธาตุ

รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรีกล่าวว่า การประกาศมรดกความทรงจำแห่งโลกในครั้งนี้ ไม่เพียงแต่สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าและความสำคัญทางวรรณกรรม พระพุทธศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์การต่างประเทศของชาติไทย ที่มีคุณูปการต่อมนุษยชาติอย่างแท้จริง แต่ยังเป็นการเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการร่วมมือกันอนุรักษ์และสืบทอดมรดกอันล้ำค่าเหล่านี้ให้คงอยู่สืบไป

ประชาชนและผู้ที่สนใจสามารถดูรายการเอกสารมรดกความทรงจำแห่งโลกของประเทศไทยเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์หอสมุดแห่งชาติ https://www.nat.go.th/mow/th-th