สสส. จับมือพุทธศาสนา ขับเคลื่อนวัดปลอดบุหรี่ 3,300 แห่ง-งานบวชสร้างสุข ลดค่าใช้จ่ายกว่า 300 ล้านบาท ลดเหตุรุนแรง
เชียงใหม่ 14 พฤษภาคม 2568 – สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เดินหน้าสานพลังคณะสงฆ์และภาคีเครือข่ายทางพระพุทธศาสนา ลงพื้นที่ศูนย์การเรียนโพธิยาลัย อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การดำเนินงานขับเคลื่อนโครงการสร้างเสริมสุขภาวะสังคมไทย โดยมุ่งเน้นการลดปัจจัยเสี่ยงด้านสุขภาพ ทั้งการสร้างวัดและโรงเรียนพระปริยัติธรรมปลอดบุหรี่ รวมถึงส่งเสริม “งานบวชสร้างสุข” ที่ช่วยลดค่าใช้จ่ายมหาศาลและปัญหาทะเลาะวิวาทได้อย่างเป็นรูปธรรม
นพ.สุรเชษฐ์ สถิตนิรามัย รองประธานกรรมการกองทุน สสส. คนที่ 2 กล่าวว่า พระพุทธศาสนาเป็นรากฐานสำคัญในการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและดูแลสุขภาวะประชาชน การลดละเลิกอบายมุข เช่น เหล้า บุหรี่ เป็นหลักธรรมสำคัญ สสส. จึงสนับสนุนให้พระสงฆ์และเครือข่ายศาสนาเป็นกลไกขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อปกป้องสุขภาวะ
การดำเนินงานภายใต้ความร่วมมือนี้ ประกอบด้วย 3 โครงการหลัก:
1. โครงการวัดปลอดบุหรี่ สุขภาพดีด้วยวิถีธรรม: ส่งเสริมให้เกิดวัดปลอดบุหรี่แล้ว 3,300 แห่ง ใน 24 จังหวัด และโรงเรียนพระปริยัติธรรมต้นแบบปลอดบุหรี่ 80 แห่งทั่วประเทศ มีพระสงฆ์เลิกสูบบุหรี่ได้ 147 รูป และประชาชนร่วมลงนามในใบอธิษฐานจิตเลิกบุหรี่กว่า 9,227 คน นอกจากนี้ ยังพัฒนาพระคิลานุปัฏฐาก 3,100 รูป ให้มีความรู้ด้านสุขภาพเชิงป้องกันและดูแลพระอาพาธ
2. โครงการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะ “งานบวชสร้างสุข”: ตอบโจทย์ปัญหางานบวชที่มีค่าใช้จ่ายสูงและมักเกิดเหตุทะเลาะวิวาทจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สสส. ส่งเสริมงานบวชที่เน้นความเรียบง่าย ประหยัด ตามหลักธรรมวินัย ดำเนินการแล้วใน 173 พื้นที่/วัด 50 จังหวัด มีการจัดงานบวชสร้างสุข 3,085 นาค สามารถประหยัดค่าใช้จ่ายรวมกว่า 308,500,000 บาท และช่วยลดความรุนแรงในงานบวชลงอย่างเห็นได้ชัด จากสถิติการเสียชีวิตเฉลี่ย 9 ราย/ปี เหลือ 4.5 ราย/ปี
3. โครงการสร้างเสริมสถาบันพระพุทธศาสนาสุขภาวะเพื่อการลดปัจจัยเสี่ยง: ส่งเสริมบทบาทพระสงฆ์ผ่านเครือข่ายต่างๆ เช่น เครือข่ายพระสอนศีลธรรม เพื่อเป็นกลไกเสริมสร้างพฤติกรรมสุขภาพดีในชุมชน รวมถึงจัดอบรม “ครูพระสุขภาวะ” เพื่อถ่ายทอดความรู้เรื่องโทษของบุหรี่ ยาเสพติด และป้องกันนักสูบนักดื่มหน้าใหม่ในกลุ่มเยาวชนและสามเณร
ด้าน พระศรีสมโพธิ หัวหน้าโครงการสร้างเสริมสถาบันพระพุทธศาสนาสุขภาวะฯ ได้นำกล่าวประกาศเจตนารมณ์ขับเคลื่อน “วัด โรงเรียน และงานบุญปลอดบุหรี่” ร่วมกับภาคีเครือข่ายทางศาสนา โดยตระหนักถึงปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชน และผลกระทบจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาวะ เศรษฐกิจ สังคม และปัญหาอาชญากรรม โดยมีเจตนารมณ์หลักในการสร้างพื้นที่ “ปลอดบุหรี่” และ “ปลอดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์” ในวัด มหาวิทยาลัยสงฆ์ และโรงเรียนพระปริยัติธรรม สร้างความเข้าใจกับประชาชน และร่วมกับภาคีเครือข่ายสนับสนุนนโยบายควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของรัฐบาล
ขณะที่ นายธวัชชัย จันจุฬา ผู้ประสานงานโครงการวัดปลอดบุหรี่ฯ กล่าวถึงศูนย์การเรียนโพธิยาลัย ที่เป็น 1 ใน 80 โรงเรียนพระปริยัติธรรมปลอดบุหรี่ต้นแบบ ว่าที่นี่ให้การศึกษาแก่สามเณรส่วนใหญ่ที่มาจากครอบครัวเปราะบาง จึงต้องมีกระบวนการขัดเกลาที่ดี การดำเนินงานปลอดบุหรี่ที่นี่เป็นไปตาม 5 ตัวชี้วัดสำคัญ ได้แก่ การมีคณะกรรมการและแกนนำครู การพัฒนาหลักสูตรสุขศึกษาบูรณาการ การมีกระบวนการช่วยเหลือสามเณรที่ติดหรือเสี่ยง การมีนโยบายชัดเจน และการจัดการสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้อต่อการสูบบุหรี่ เพื่อป้องกันการเกิดนักสูบหน้าใหม่ในกลุ่มสามเณร.