โลกศาสนาเศร้า: สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส สิ้นพระชนม์…ทำความเข้าใจบทบาท “โป๊ป” ผู้นำคริสตจักรคาทอลิก

ข่าวเศร้าสำหรับคริสตศาสนิกชนทั่วโลก เมื่อสำนักวาติกันได้ออกประกาศยืนยันการสิ้นพระชนม์ของ สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ผู้นำสูงสุดแห่งคริสตจักรโรมันคาทอลิก เมื่อช่วงเช้าของวันที่ 21 เมษายน ที่ผ่านมา สร้างความโศกเศร้าเสียใจแก่ผู้คนนับพันล้านทั่วโลก

ตามประกาศจากสำนักวาติกัน สาเหตุของการสิ้นพระชนม์เกิดจากพระอาการประชวรด้วย โรคหลอดเลือดสมองในสมอง และมี ภาวะหัวใจล้มเหลว ตามมา ในใบมรณบัตรระบุว่าพระองค์ทรงหมดสติและเข้าสู่ภาวะหัวใจล้มเหลวอย่างไม่อาจฟื้นคืนได้ แม้คณะแพทย์จะถวายการดูแลอย่างใกล้ชิด แต่ก็ไม่อาจยื้อชีวิตพระองค์ไว้ได้

เหตุการณ์ครั้งนี้ทำให้หลายคน โดยเฉพาะผู้ที่ไม่ได้นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก อาจเกิดข้อสงสัยว่า “พระสันตะปาปา” หรือที่เราคุ้นเคยในชื่อ “โป๊ป” คือใคร และมีบทบาทสำคัญอย่างไรในศาสนาคริสต์?

“โป๊ป” คือใคร?

พระสันตะปาปา (Pope) คือ ตำแหน่งผู้นำสูงสุดของ คริสตศาสนานิกายโรมันคาทอลิก ซึ่งถือเป็นนิกายที่ใหญ่ที่สุดในศาสนาคริสต์ และมีผู้นับถืออยู่ทั่วโลกกว่า 1,300 ล้านคน ผู้นับถือเหล่านี้ยึดถือคำสอนและแนวทางที่มาจากพระองค์

หากจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพง่ายๆ ในบริบทของประเทศไทย พระสันตะปาปา มีบทบาทที่ใกล้เคียงกับ สมเด็จพระสังฆราช ในศาสนาพุทธของไทย คือเป็นประมุขสงฆ์ ผู้นำทางจิตวิญญาณ

อย่างไรก็ตาม ในทางคริสตจักรคาทอลิก บทบาทของพระสันตะปาปาพิเศษกว่านั้น คือ พระองค์ยังทรงดำรงตำแหน่งเป็น ประมุขแห่งรัฐ (Head of State) ของ นครรัฐวาติกัน (Vatican City) ซึ่งเป็นนครรัฐอิสระขนาดเล็กที่ตั้งอยู่ใจกลางกรุงโรม ประเทศอิตาลี

หน้าที่สำคัญของพระสันตะปาปา

พระสันตะปาปา ทรงมีหน้าที่และความรับผิดชอบที่สำคัญมากมาย ทั้งในด้านศาสนาและการต่างประเทศ:

• ผู้นำทางจิตวิญญาณ: ทรงเป็นศูนย์รวมแห่งความเชื่อ ความศรัทธา และเป็นแบบอย่างของคริสตชนคาทอลิกทั่วโลก
• ผู้นำคำสอน: มีบทบาทสำคัญในการตีความ อธิบาย และถ่ายทอดหลักคำสอนของพระคัมภีร์และประเพณีของคริสตจักร ให้เหมาะสมกับยุคสมัย
• ประมุขแห่งวาติกัน: ทรงทำหน้าที่บริหารปกครองนครรัฐวาติกัน ซึ่งเป็นศูนย์กลางและที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของศาสนจักรคาทอลิกทั่วโลก
• ตัวแทนสันติภาพและความยุติธรรม: พระสันตะปาปามักจะออกมาเรียกร้องให้โลกมีความสงบสุข ยุติความขัดแย้ง ช่วยเหลือผู้ยากไร้ และส่งเสริมสิทธิมนุษยชนในเวทีระหว่างประเทศ

ตำแหน่ง “พระสันตะปาปา” ไม่ใช่เพียงแค่ผู้นำศาสนาหรือผู้นำประเทศ แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการสืบทอดความเชื่อและประเพณีอันยาวนานของคริสตจักรคาทอลิกที่มีมากว่า 2,000 ปี

พระสันตะปาปาองค์แรก ในประวัติศาสตร์คริสตจักรคาทอลิก คือ นักบุญเปโตร (Saint Peter) ซึ่งเป็นหนึ่งในอัครสาวกคนสำคัญของพระเยซูคริสต์

นับตั้งแต่สมัยนักบุญเปโตรเป็นต้นมา ก็ได้มีการแต่งตั้งพระสันตะปาปาองค์ต่อๆ มา โดย สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ซึ่งเพิ่งสิ้นพระชนม์ไปนั้น ทรงเป็นพระสันตะปาปาองค์ที่ 266 ในลำดับประวัติศาสตร์

การจากไปของพระองค์ ถือเป็นการสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ของศาสนจักรคาทอลิกและประชาคมโลก อย่างไรก็ตาม บทบาทและความสำคัญของตำแหน่งพระสันตะปาปา ในฐานะผู้นำทางจิตวิญญาณและประมุขแห่งรัฐวาติกัน จะยังคงดำเนินต่อไปเพื่อนำทางคริสตศาสนิกชนกว่าพันล้านคนทั่วโลก