รัฐคาเรนนี, เมียนมา – แหล่งข่าวระดับสูงจากกองทัพกะเหรี่ยงคาเรนนี (Karenni Army/KA) เปิดเผยเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2567 ว่า ได้รับรายงานเหตุการณ์ต้องสงสัยว่าเป็นการกระทำที่โหดร้ายของกองทัพเมียนมา โดยมีการอ้างว่าทหารเมียนมาได้วางยาพิษในแม่น้ำบิลู ซึ่งเป็นแม่น้ำสายสำคัญที่ไหลเชื่อมระหว่างเมืองโมเบีย (หรือเมืองปาย) กับเมืองลอยก่อว์ ในรัฐคาเรนนี ประเทศเมียนมา

รายงานดังกล่าวระบุว่า เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคมที่ผ่านมา หน่วยทหาร KA ที่ประจำการในพื้นที่เมืองโมเบีย ได้สังเกตพบความผิดปกติอย่างร้ายแรงในแม่น้ำบิลู คือ มีปลาจำนวนมากลอยตายเป็นเบือตลอดลำน้ำ ทำให้เกิดความกังวลอย่างยิ่งว่าน้ำในแม่น้ำดังกล่าวอาจปนเปื้อนสารพิษ ซึ่งคาดการณ์ว่าน่าจะเป็นการกระทำของฝ่ายทหารเมียนมาที่ตั้งอยู่ในเมืองโมเบีย

แหล่งข่าวชี้เป้าไปที่กองพันเคลื่อนที่เร็วที่ 422 ของกองทัพเมียนมา ซึ่งเป็นหน่วยที่กำลังสู้รบอย่างต่อเนื่องกับทหารคาเรนนีในพื้นที่เมืองโมเบียมาตั้งแต่ช่วงต้นปี การกระทำนี้ถูกมองว่าเป็นความพยายามที่จะสร้างความเสียหายและบีบคั้นประชาชนในพื้นที่ซึ่งเป็นฐานสนับสนุนของกองทัพคาเรนนี

ผลจากการใช้สารพิษในแม่น้ำครั้งนี้ ได้ส่งผลกระทบโดยตรงและรุนแรงต่อชีวิตประจำวันของประชาชนในเมืองโมเบีย โดยเฉพาะกลุ่มชาติพันธุ์คาเรนนี ชาวปาโอ และชาวไทยใหญ่ รวมแล้วกว่า 1,000 คน ประชาชนเหล่านี้ต้องพึ่งพาน้ำจากแม่น้ำบิลูเพื่อการอุปโภคบริโภค แต่ขณะนี้ไม่สามารถใช้น้ำได้เนื่องจากความกังวลเรื่องการปนเปื้อน

ด้วยสถานการณ์ที่น่าเป็นห่วงนี้ ทางกองทัพกะเหรี่ยงคาเรนนี (KA) ได้ออกคำสั่งเตือนอย่างเร่งด่วนไปยังประชาชนในพื้นที่ ให้งดการนำปลาที่ตายในแม่น้ำมาบริโภคโดยเด็ดขาด และที่สำคัญที่สุดคือ ห้ามนำน้ำจากแม่น้ำบิลูไปใช้เพื่อการบริโภคและอุปโภคในทุกกรณี จนกว่าจะสามารถตรวจสอบและยืนยันได้ว่าน้ำในลำน้ำมีความปลอดภัยและสถานการณ์คลี่คลายลงแล้ว

เหตุการณ์การวางยาพิษในแหล่งน้ำสาธารณะนี้ ไม่เพียงแต่เป็นการโจมตีต่อสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศในลำน้ำเท่านั้น แต่ยังเป็นการกระทำที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ขั้นพื้นฐานของพลเรือนจำนวนมาก ซึ่งอาจเข้าข่ายการละเมิดกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ การสอบสวนและการประเมินผลกระทบที่แท้จริงจากสารพิษดังกล่าวจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้ความช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับผลกระทบและนำผู้กระทำผิดมาลงโทษหากการกล่าวหานี้เป็นความจริง