กรุงเทพฯ — ผู้จัดงานอาคารแสดงประเทศไทย (Thailand Pavilion) ในงาน World Expo 2025 ณ เมืองโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น ได้ออกมาชี้แจงข้อวิพากษ์วิจารณ์ของประชาชนเกี่ยวกับงบประมาณ 27 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 900 ล้านบาท) ที่หลายคนมองว่าสูงเกินไปเมื่อเทียบกับเนื้อหาที่จัดแสดง ซึ่งบางส่วนมองว่าเป็น “ดีไซน์เอกชน เนื้อหารัฐ”

กระทรวงสาธารณสุข ในฐานะหน่วยงานเจ้าภาพ ได้จัดการแถลงข่าวเมื่อวันที่ 21 เมษายน ที่ผ่านมา เพื่อชี้แจงสถานการณ์ดังกล่าว โดยนายแพทย์โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้อธิบายว่า งบประมาณ 27 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (900 ล้านบาท) นี้ จริงๆ แล้วน้อยกว่างบประมาณ 36 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (1.2 พันล้านบาท) ที่ใช้ในงาน World Expo ครั้งที่ผ่านมา ณ เมืองดูไบ เมื่อ 5 ปีที่แล้ว แม้ว่าค่าใช้จ่ายต่างๆ ในประเทศญี่ปุ่นจะสูงกว่าก็ตาม

นายแพทย์โอภาส ยอมรับว่า การเตรียมงานมีความซับซ้อนเนื่องจากการระบาดของโรคโควิด-19 ที่เริ่มขึ้นในปี 2563 แต่เน้นย้ำว่า ทุกกระบวนการเป็นไปตามข้อบังคับของรัฐบาลไทย ควบคู่ไปกับการปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานที่เข้มงวดของญี่ปุ่น

สำหรับข้อวิจารณ์เกี่ยวกับเนื้อหาที่จัดแสดง นายแพทย์โอภาส กล่าวว่า พาวิลเลียนมีเป้าหมายเพื่อแสดงศักยภาพด้านสาธารณสุขของไทย ขณะเดียวกันก็สนับสนุนการเติบโตทางเศรษฐกิจผ่านโอกาสในการจับคู่ทางธุรกิจ โดยเฉพาะการส่งเสริมนวดแผนไทยในฐานะแหล่งสร้างรายได้

พาวิลเลียนนี้ออกแบบโดยบริษัท A49 Architects มีดีไซน์หลังคาทรงไทยผสมผสานกับผนังกระจกขนาดใหญ่ ภายใต้แนวคิดหลัก “ภูมิคุ้มกัน” (Immunity) ที่เน้นเรื่องธรรมชาติ วิถีชีวิต วัฒนธรรม อาหาร และสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ผู้เข้าชมบางส่วนได้เสนอแนะว่า พาวิลเลียนควรเน้นนวัตกรรมและเทคโนโลยีด้านสุขภาพสมัยใหม่มากกว่าองค์ประกอบเชิงประวัติศาสตร์ ซึ่งพวกเขาเห็นว่าจะสอดคล้องกับธีมของ Expo ที่มุ่งเน้นอนาคตได้ดีกว่า

นับตั้งแต่เปิดให้เข้าชมเมื่อวันที่ 13 เมษายน ที่ผ่านมา พาวิลเลียนไทยมีผู้เข้าชมประมาณ 10,000 คนต่อวัน นายแพทย์โอภาส กล่าวว่า แม้จะมีข้อวิจารณ์ แต่ก็มีคำชมเชยจำนวนมากเช่นกัน โดยเฉพาะจากผู้เข้าชมชาวต่างชาติ

เจ้าหน้าที่คาดการณ์ว่า จะมีผู้เข้าชมมากกว่า 3 ล้านคนตลอดระยะเวลา 6 เดือนของการจัดงาน Expo ซึ่งคิดเป็น 10% ของผู้เข้าชมทั้งหมด โดยเชื่อว่าสิ่งนี้จะช่วยเสริมสร้างชื่อเสียงของประเทศไทยในฐานะศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ

นายแพทย์กฤตไท ลิมพะสวัสดิ์ รองอธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กล่าวเสริมว่า นอกจากการจัดแสดงแล้ว พาวิลเลียนยังมีการสาธิตนวดแผนไทยเพื่อบรรเทาอาการออฟฟิศซินโดรมทุกวัน ซึ่งเป็นการแสดงให้เห็นถึงการนวดไทยที่ได้รับการรับรองจาก UNESCO

ท่านอธิบายว่า พาวิลเลียนไทยปีนี้สอดคล้องกับธีมหลักของ World Expo ที่ว่า “การสร้างสรรค์สังคมแห่งอนาคตเพื่อชีวิตผู้คน” (Designing Future Society for Our Lives) โดยพาวิลเลียนนำเสนอแนวทางของไทยในการสร้างชีวิตที่สมบูรณ์ มีความสุข และการวางตำแหน่งประเทศให้เป็นศูนย์กลางสุขภาพโลก ด้วยการเชื่อมโยงซอฟต์พาวเวอร์ทางวัฒนธรรมไทยเข้ากับนวัตกรรมการแพทย์ สุขภาพ และสุขภาวะ

“เนื้อหาของเราต้องตอบโจทย์ความท้าทายเหล่านี้” นายแพทย์กฤตไท กล่าว พร้อมระบุว่า นิทรรศการทั้งหมดได้รับการอนุมัติจากคณะผู้จัดงานแล้ว และจะมีการหมุนเวียนเนื้อหาทุกเดือนเพื่อรักษาความน่าสนใจของผู้เข้าชม พิธีเปิดอย่างเป็นทางการจะมีขึ้นในวันพฤหัสบดีที่ 24 เมษายน

ในส่วนข้อกังวลด้านการจัดซื้อจัดจ้าง นายแพทย์กฤตไท ได้ชี้แจงไทม์ไลน์ของโครงการว่า คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติงบประมาณและแผนการดำเนินงานเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2565 ตามมาด้วยการอนุมัติงบประมาณ 26 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (867.88 ล้านบาท) เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2566 โดยมอบหมายให้กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) เป็นหน่วยงานดำเนินการ

กระบวนการประกวดราคาต้องประกาศถึง 3 ครั้ง เนื่องจากมีข้อซักถามและการตรวจสอบต่างๆ บริษัท RMA110 เป็นผู้ชนะการประมูลด้วยวงเงิน 25.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (862 ล้านบาท) ซึ่งต่ำกว่างบประมาณที่ได้รับอนุมัติเล็กน้อย บริษัท ไรท์แมน จำกัด ซึ่งเคยจัดงานแสดงของไทยที่อิตาลีในปี 2558 ได้เข้าร่วมในฐานะส่วนหนึ่งของกิจการร่วมค้า

นายแพทย์กฤตไท ชี้แจงว่า เนื่องจากความซับซ้อนด้านเอกสาร สบส. จึงตัดสินใจทำงานกับบริษัทใดบริษัทหนึ่งแทนที่จะรักษารูปแบบกิจการร่วมค้าอย่างเป็นทางการ ซึ่งเป็นการแก้ความเข้าใจผิดตามรายงานข่าวที่อาจสื่อถึงความไม่ชอบมาพากลในกระบวนการ

ในการแถลงข่าว นายอุปถัมป์ นิสิตสุขเจริญ กรรมการบริหาร ซึ่งเป็นตัวแทนทั้งบริษัท ไรท์แมน และกิจการร่วมค้า RMA110 ได้นำสัญญาการจัดซื้อจัดจ้างงานนิทรรศการมาแสดงต่อสื่อมวลชน สัญญาฉบับดังกล่าวมีข้อมูลประจำตัวผู้เสียภาษีครบถ้วน ยืนยันว่าการก่อสร้างนิทรรศการทั้งหมดอยู่ภายใต้กรอบการดำเนินงานที่ตกลงไว้กับกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

___________

บทความที่เกี่ยวข้อง:

Osaka Expo เปิดฉากงาน 6 เดือน มุ่งเน้นสังคมยั่งยืน