น้อมรำลึก 109 ปี ชาตกาล ‘หลวงปู่แย้ม วัดตะเคียน’ เกจิดังเมืองนนท์ เจ้าตำรับ ‘ตะกรุดคอหมา’
นนทบุรี – วันที่ 10 พฤษภาคม 2568 ถือเป็นวันครบรอบ 109 ปี แห่งการถือกำเนิด (ชาตกาล) ของ ‘พระครูปิยนนทคุณ’ หรือ ‘หลวงปู่แย้ม ปิยวัณโณ’ อดีตเจ้าอาวาสวัดตะเคียน ถนนพระราม 5 (นครอินทร์) ต.บางคูเวียง อ.บางกรวย จ.นนทบุรี พระเกจิอาจารย์อาวุโสที่ยังคงอยู่ในความทรงจำและเป็นที่เคารพศรัทธาของลูกศิษย์ลูกหาจำนวนมาก
หลวงปู่แย้ม ปิยวัณโณ มีนามเดิมว่า แย้ม ปราณี ท่านถือกำเนิดที่ ต.เจ็ดริ้ว อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2459
เมื่ออายุครบ 20 ปี ท่านได้เข้าพิธีอุปสมบท ณ วัดหลักสองบำรุงราษฎร์ อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร โดยมีพระครูสุนทรคณานุรักษ์ เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายานามว่า ‘ปิยวัณโณ’ หลังบวช ท่านมีความเคร่งครัดในพระธรรมวินัย และตั้งใจศึกษาธรรมะอย่างจริงจัง จนสอบได้นักธรรมตรี
ในช่วงพรรษาที่ 2 ท่านได้อาพาธหนักจนต้องกลับไปรักษาตัวที่บ้าน เมื่อหายดีจึงกลับมาจำพรรษาต่อ สมัยยังเป็นพระหนุ่ม หลวงปู่แย้มมีความสามารถด้านงานช่าง โดยเฉพาะงานพิมพ์กระเบื้อง ซึ่งท่านเคยพิมพ์กระเบื้องจำนวนมากเพื่อใช้สร้างเสนาสนะของวัด ฝีมือของท่านได้มีส่วนสำคัญในการสร้างสรรค์อุโบสถ ศาลาการเปรียญ และกุฏิสงฆ์ในยุคนั้น นอกจากนี้ ท่านยังศึกษาวิชาหมอยาสมุนไพรและคาถาอาคมเพื่อช่วยเหลือชาวบ้านที่เจ็บป่วย
ด้วยความตั้งใจในการศึกษาพุทธาคม ท่านได้ดั้นด้นไปเรียนวิชากับ ‘หลวงพ่อสาย วัดหนองสองห้อง’ พระคณาจารย์ที่มีชื่อเสียงในยุคนั้น
หลังจากบวชได้ 10 พรรษา หลวงปู่แย้มได้รับการนิมนต์ให้มาจำพรรษาที่วัดตะเคียน ซึ่งในขณะนั้นยังเป็นวัดที่ทรุดโทรม ต่อมาท่านได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส และได้ทุ่มเทแรงกายแรงใจในการพัฒนาบูรณะวัด จนวัดตะเคียนกลับคืนสู่ความสวยงามและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้าน
วัตถุมงคลที่สร้างโดยหลวงปู่แย้มมีชื่อเสียงหลายอย่าง อาทิ เหรียญ ตะกรุด ปลัดขิก และเสือปืนแตก โดยเฉพาะ ‘ตะกรุดโทนคอหมา’ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์และสร้างชื่อเสียงให้กับท่านอย่างมาก จนได้รับการขนานนามว่า ‘หลวงปู่แย้ม เจ้าตำรับตะกรุดคอหมา’
ที่มาของ ‘ตะกรุดคอหมา’ เกิดจากความเมตตาของหลวงปู่แย้มที่ต้องการปกป้องหมาในวัด ซึ่งมักถูกชาวบ้านทำร้ายเพราะไปสร้างความเดือดร้อน ท่านจึงจารตะกรุดด้วยพิธีกรรมพิเศษคือการจารในน้ำ และนำไปผูกคอหมาทุกตัวในวัด ผลปรากฏว่า หมาทุกตัวต่างแคล้วคลาดปลอดภัยจากอันตราย เรื่องราวนี้ได้กลายเป็นที่เลื่องลือถึงความขลังของตะกรุดของท่าน
นอกจากตะกรุดคอหมาที่โด่งดังแล้ว ‘เสือปืนแตก’ ก็เป็นอีกหนึ่งวัตถุมงคลยอดนิยมของหลวงปู่แย้มที่ลูกศิษย์ต่างเสาะแสวงหา ด้วยประสบการณ์ที่เล่าขานกัน
หลวงปู่แย้มมรณภาพลงอย่างสงบเมื่อช่วงเช้าวันพุธที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2557 สิริอายุ 98 ปี พรรษา 78 ท่ามกลางความอาลัยของลูกศิษย์และผู้เคารพศรัทธา แม้สังขารจะล่วงไป แต่คุณงามความดี เมตตาธรรม และบารมีของท่านยังคงเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวนนทบุรีและผู้ศรัทธาทั่วไปมาจนถึงปัจจุบัน