วันที่ 12 เมษายน 2568 – ชาวบ้านหมู่ที่ 3 บ้านเขาน้อยเหนือ ตำบลย่านซื่อ อำเภอควนโดน จังหวัดสตูล กว่า 100 คน ร่วมแรงร่วมใจกันย้ายบ้านไม้โบราณแบบ “หามเริน” ซึ่งเป็นวิถีปฏิบัติที่หาดูได้ยากในปัจจุบัน

บ้านหลังดังกล่าวเป็นบ้านไม้ขัดแตะของนายสมมาตร สาดีน อายุ 70 ปี ขนาดกว้าง 5 เมตร ยาว 5 เมตร หลังคามุงจาก หลังจากเจ้าของบ้านเสียชีวิตเมื่อเดือนที่ผ่านมา ญาติได้ขายบ้านให้กับคนในหมู่บ้านเดียวกัน

กระบวนการย้ายบ้านเริ่มจากการนำข้าวของเครื่องใช้ทั้งหมดออกจากบ้าน รวมทั้งถอดหลังคาออกเพื่อให้ตัวบ้านเบาที่สุด จากนั้นชาวบ้านจะใช้ไม้ไผ่สอดเข้าไปใต้ถุนและมัดให้แน่น ก่อนจะใช้คนกว่า 100 คนช่วยกันยกไม้ไผ่เหล่านั้นขึ้น

เพื่อให้การยกเป็นไปอย่างพร้อมเพรียงกัน จะมีต้นเสียง 1 คนคอยสั่งการให้ยกและเดินไปในทิศทางที่ต้องการ โดยต้องหามบ้านจากสถานที่เดิมไปยังที่ใหม่เป็นระยะทางประมาณ 500 เมตร ซึ่งต้องอาศัยความสามัคคีและความพร้อมเพรียงเป็นอย่างมาก

นายอิสมาแอล เตบสัน ชาวบ้านที่ร่วมช่วยหามเริน กล่าวว่า “ปัจจุบันการย้ายบ้านแบบนี้ไม่มีให้เห็นแล้ว สมัยก่อนที่ผมเป็นเด็กจะเห็นบ่อย บ้านสมัยก่อนจะเป็นบ้านไม้ไผ่ขัดแตะหรือไม้ไผ่สาน ส่วนใหญ่แล้วมีอายุไม่ต่ำกว่า 50 ปี และต้องเป็นบ้านแบบต่อเสาเท่านั้นถึงจะย้ายแบบนี้ได้”

พิธีย้ายบ้านแบบหามเรินนิยมทำกันในวันศุกร์ หลังจากการละหมาด ชาวบ้านจะขอแรงหรือลงแขกจากผู้ที่มาละหมาดในมัสยิดมาช่วยกันหาม หลังจากหามเสร็จเรียบร้อยก็จะกินถั่วเขียวต้มเพื่อเรียกพลังกลับคืน