กระทรวงสาธารณสุขเปิดเผยข้อมูลด้านสุขภาพที่น่ากังวลสำหรับประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร พบอัตราภาวะอ้วนลงพุงและผู้ป่วยโรคเบาหวานสูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศอย่างมีนัยสำคัญ ชี้ปัจจัยหลักมาจากวิถีชีวิตที่เร่งรีบและความเครียดของคนเมือง พร้อมประกาศผลักดันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เป็นวาระชาติ

เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2568 ณ โรงแรมกราฟ กรุงเทพมหานคร นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานในพิธีเปิดงาน “คนไทย ห่างไกล NCDs ภายใต้วิถีเขตเมือง” ซึ่งจัดขึ้นเพื่อสร้างความตระหนักและส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในกลุ่มประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตเมือง โดยมีผู้แทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมจำนวนมาก

นายสมศักดิ์ เทพสุทิน กล่าวว่า ปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs อาทิ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคมะเร็ง เป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญและส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบสาธารณสุข คุณภาพชีวิตของประชาชน และการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ โดยประเมินว่าก่อให้เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจสูงถึง 1.6 ล้านล้านบาทต่อปี ด้วยเหตุนี้ กระทรวงสาธารณสุขจึงได้เร่งผลักดันให้การแก้ไขปัญหา NCDs เป็นวาระสำคัญระดับชาติ

ข้อมูลจากการสำรวจชี้ให้เห็นว่า ประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองมีความเสี่ยงในการเป็นโรค NCDs สูงกว่าประชาชนในเขตชนบท เนื่องจากมีวิถีชีวิตที่แตกต่างออกไป ทั้งความเร่งรีบในการใช้ชีวิต มีระดับความเครียดสูงจากการทำงานและการแข่งขัน รวมถึงอาจมีความสัมพันธ์กับคนรอบข้างที่ต่ำกว่า ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ล้วนส่งผลเสียต่อพฤติกรรมสุขภาพและการเผาผลาญของร่างกาย

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ผลการสำรวจพบตัวเลขที่น่าตกใจว่า กลุ่มเสี่ยงที่มีภาวะอ้วนลงพุง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของหลายโรค มีสัดส่วนสูงถึง 56.1% ซึ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศที่ 39.4% อย่างชัดเจน นอกจากนี้ อัตราการป่วยด้วยโรคเบาหวานในคนกรุงเทพฯ ก็สูงถึง 12.5% ในขณะที่ค่าเฉลี่ยทั่วประเทศอยู่ที่ 9.5% ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นเร่งด่วนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพในเขตเมืองหลวง

เพื่อรับมือกับสถานการณ์ดังกล่าว กระทรวงสาธารณสุขได้ดำเนินมาตรการเชิงรุกในการส่งเสริมองค์ความรู้ด้านสุขภาพให้กับอาสาสมัครสาธารณสุข (อสส.) ในเขตเมือง เพื่อให้ อสส. เหล่านี้เป็นกำลังสำคัญและเป็นแกนนำในการดูแลสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ ทั้งการให้คำแนะนำด้านโภชนาการ การออกกำลังกาย และการจัดการความเครียด เพื่อกระตุ้นให้ชาวกรุงเทพมหานครเกิดความตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและวิถีชีวิต

สำหรับกิจกรรมภายในงาน “คนไทย ห่างไกล NCDs ภายใต้วิถีเขตเมือง” มีความหลากหลายและเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง ประกอบด้วย การบรรยายพิเศษโดยผู้เชี่ยวชาญ นิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับโรค NCDs รูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคที่เหมาะสมกับลักษณะเฉพาะของชุมชนเมือง เช่น ในหมู่บ้านจัดสรรและอาคารสูง การนำเสนอรูปแบบการทำงานของอาสาสมัครในการป้องกันโรค รวมถึงการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวานระยะสงบ เทคนิคการลดการบริโภคโซเดียม ตัวอย่างเมนูอาหารแบบโลคาร์บ (Low Carb) และการให้บริการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่แก่ประชาชนที่สนใจ

กระทรวงสาธารณสุขหวังว่า การจัดงานในครั้งนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการสร้างความตระหนักและขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหา NCDs ในเขตเมืองอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อลดอัตราการป่วย การเสียชีวิต และลดภาระทางเศรษฐกิจจากกลุ่มโรคนี้ ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนชาวกรุงเทพฯ และคนไทยทั่วประเทศให้มีสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน