กรุงเทพฯ – กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย น.ส.ศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ได้ออกมาตรการคุมเข้มการจัดการเรียนการสอนหลักสูตรระยะสั้น (Non-degree) สำหรับนักศึกษาต่างชาติอย่างเป็นทางการ เพื่อแก้ปัญหาการใช้ช่องทางดังกล่าวเพื่อเข้ามาพำนักและทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาตในประเทศไทย

น.ส.ศุภมาส เปิดเผยเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2568 ว่า กระทรวง อว. ได้ออกประกาศ เรื่อง หลักเกณฑ์และแนวทางปฏิบัติการจัดการเรียนการสอนหลักสูตรระยะสั้น (Non-degree) สำหรับนักศึกษาต่างชาติของสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ.2568 ซึ่งมีผลบังคับใช้แล้วตั้งแต่วันที่ 14 พฤษภาคม 2568 ที่ผ่านมา เพื่อให้เป็นแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนและสอดคล้องกับข้อตกลงร่วมกับสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง (สตม.)

สาระสำคัญของประกาศฉบับนี้กำหนดให้สถาบันอุดมศึกษาต้องดำเนินการอย่างรัดกุมในหลายด้าน ได้แก่:

1. สถาบันที่เปิดสอนหลักสูตรระยะสั้นต้องมีความเชี่ยวชาญและมีความพร้อมด้านต่างๆ เช่น เนื้อหา ผู้สอน และผลลัพธ์การเรียนรู้ที่ชัดเจน เพื่อรักษามาตรฐานการศึกษา
2. ต้องจัดส่งข้อมูลหลักสูตรอย่างละเอียดให้สำนักงานปลัดกระทรวง อว. ทราบ อาทิ ชื่อหลักสูตร วัตถุประสงค์ โครงสร้าง เนื้อหา รูปแบบการเรียนการสอน ซึ่งกำหนดให้เรียนแบบออนไซต์ไม่น้อยกว่า 60% และออนไลน์ไม่เกิน 40% ของเนื้อหาวิชา ระยะเวลาหลักสูตรต้องไม่เกิน 180 วัน พร้อมตารางเรียน บันทึกการเข้าเรียน คุณสมบัติและจำนวนนักศึกษา ภาษาที่ใช้ สถานที่เรียน และวิธีการประเมินผล
3. สถาบันต้องเป็นผู้ดำเนินการออกหนังสือรับรองและขอให้นักศึกษาต่างชาติพำนักอยู่ในประเทศไทยเพื่อการศึกษาเป็นการชั่วคราว ตามความจำเป็นของหลักสูตร โดยไม่อนุญาตให้พำนักเกินครั้งละ 180 วัน และต้องตรวจสอบประวัติการศึกษาของนักศึกษาหากเคยศึกษาในสถาบันอื่นมาก่อน
4. เมื่อ สตม. อนุญาตให้พำนักเพื่อศึกษาแล้ว สถาบันต้องรายงานข้อมูลนักศึกษาต่างชาติให้สำนักงานปลัดกระทรวง อว. ทราบภายใน 30 วัน
5. สถาบันต้องกำหนดแนวปฏิบัติในการตรวจสอบการเข้าเรียนของนักศึกษาต่างชาติ และต้องส่งรายงานความก้าวหน้าในการศึกษาเป็นประจำทุกเดือนผ่านระบบฐานข้อมูลติดตามนักศึกษาต่างชาติของสำนักงานปลัดกระทรวง อว. ซึ่งต้องระบุสถานะของนักศึกษาอย่างครบถ้วน (กำลังศึกษา พ้นสภาพ สำเร็จการศึกษา)
6. หากพบว่าสถาบันใดดำเนินการไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์นี้ สำนักงานปลัดกระทรวง อว. จะแจ้งให้สภาสถาบันพิจารณายกเลิกการเปิดหลักสูตรดังกล่าวทันที

น.ส.ศุภมาส กล่าวเพิ่มเติมว่า มาตรการใหม่นี้ไม่เพียงแต่จะช่วยให้นักศึกษาต่างชาติพำนักและศึกษาในประเทศไทยได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายและเจตนารมณ์ของการขอวีซ่าเพื่อการศึกษาเท่านั้น แต่ยังเป็นการยกระดับความเชื่อมั่นในระบบการศึกษาระยะสั้นของไทยให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล และจะช่วยสนับสนุนการดึงดูดนักศึกษาต่างชาติที่มีคุณภาพให้เข้ามาศึกษาในประเทศมากขึ้น ภายใต้ระบบที่มีความโปร่งใสและมีประสิทธิภาพ