ในวงการพระเครื่องและวัตถุมงคลของไทย มีเหรียญหลายรุ่นที่ได้รับความสนใจจากนักสะสมทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ด้วยคุณค่าทางประวัติศาสตร์ พุทธศิลป์ รวมถึงพุทธคุณที่เชื่อกันว่ามีอยู่ วันนี้เราจะพาไปส่องดู 3 เหรียญพระเครื่องที่น่าจับตาเป็นพิเศษ ซึ่งแต่ละเหรียญล้วนมีความสำคัญและเป็นที่ต้องการในหมู่นักสะสม

‘ปู่เหรียญ’ พระพุทธชินสีห์ เหรียญแรกของไทย

เริ่มต้นกันที่เหรียญที่นับว่าเป็นเหรียญพระพุทธที่สร้างขึ้นเป็นครั้งแรกของประเทศไทย นั่นคือ เหรียญพระพุทธชินสีห์ หรือที่นักสะสมเรียกขานกันว่า “ปู่เหรียญ” เหรียญนี้สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2440 โดยวัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพฯ ในโอกาสสำคัญที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างขึ้นเป็นที่ระลึกในการที่พระองค์เสด็จฯ กลับจากประพาสยุโรป

เหรียญรุ่นนี้มีลักษณะหลักๆ 2 แบบ คือ แบบทรงกลม มีหูเชื่อม และมีรูปใบโพธิ์อยู่ตรงกลาง ซึ่งเป็นแบบที่พบเห็นได้ค่อนข้างมากและเป็นที่นิยมเล่นหากันอย่างแพร่หลาย อีกแบบหนึ่งคือ ลักษณะเป็นรูปทรงใบโพธิ์ ไม่มีก้าน ไม่มีรูสำหรับคล้อง และมีขอบข้างที่ผ่านการเลื่อยมา ซึ่งนับเป็นเหรียญที่มีความเก่าแก่ที่สุดและทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์อย่างยิ่ง

เหรียญหลวงปู่สีดา ปัญญาธโร รุ่นฉลองอายุ 90 ปี ปี 2553

มาต่อกันที่เหรียญของพระเกจิอาจารย์ชื่อดังแห่งภาคอีสาน “หลวงปู่สีดา ปัญญาธโร” อดีตเจ้าอาวาสวัดโสมนัสประดิษฐ์ ตำบลหนองแสง อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม เหรียญวัตถุมงคลของท่านที่กำลังเป็นที่สนใจของนักสะสมในพื้นที่และใกล้เคียงในขณะนี้คือ เหรียญรูปเหมือนรุ่นปี 2553 ซึ่งจัดสร้างขึ้นเป็นพิเศษในวาระที่หลวงปู่สีดา มีสิริอายุครบ 90 ปี

เหรียญรุ่นนี้สร้างด้วยเนื้อทองแดง จำนวนประมาณ 2,000 เหรียญ มีลักษณะเป็นทรงรูปไข่ และมีหูห่วงสำหรับคล้อง ด้านหน้าเหรียญเป็นรูปเหมือนครึ่งองค์ของหลวงปู่สีดา หันหน้าตรง บริเวณด้านบนโค้งขึ้นไปมีตัวอักษรเขียนว่า “วัดโสมนัสประดิษฐ์ จ.มหาสารคาม” ส่วนด้านล่างโค้งจากขวาไปซ้ายเขียนว่า “พระมงคลสารคุณ หลวงปู่สีดา”

สำหรับด้านหลังเหรียญเป็นอักขรยันต์ นะโมพุทธายะ ใต้ยันต์มีเลขไทย “๒๕๕๓” ซึ่งเป็นปีที่จัดสร้าง และขอบโค้งด้านล่างใต้ยันต์เขียนคำว่า “ฉลองอายุวัฒนมงคล ๙๐ พรรษา” เหรียญรุ่นนี้ถือเป็นอีกหนึ่งเหรียญที่มาแรงและเป็นที่ต้องการของนักสะสมในพื้นที่

เหรียญหลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม รุ่นฉลองพิพิธภัณฑ์ ปี 2552

ปิดท้ายกันที่เหรียญของพระสายวิปัสสนากัมมัฏฐานชื่อดังอีกรูปหนึ่งคือ “หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม” อดีตเจ้าอาวาสวัดป่าอรัญญวิเวก ตำบลบ้านข่า อำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม ในปี พ.ศ. 2537 ลูกศิษย์ของท่านคือพระจันทูปมาจารย์ หรือหลวงปู่คำพันธ์ จันทูปโม เจ้าอาวาสวัดศรีวิชัย ได้ริเริ่มจัดสร้างพิพิธภัณฑ์หลวงปู่ตื้อขึ้น ซึ่งใช้เวลาก่อสร้างยาวนานถึง 15 ปี และแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2552

ในโอกาสสำคัญที่พิพิธภัณฑ์แล้วเสร็จและมีการจัดงานฉลองขึ้น ได้มีการจัดสร้างวัตถุมงคลที่ระลึกขึ้น นั่นคือ “เหรียญรุ่นฉลองพิพิธภัณฑ์”

เหรียญรุ่นนี้มีลักษณะเป็นทรงกลม ไม่มีหูห่วง ด้านหน้ามีเส้นสันนูนรอบขอบ ตรงกลางเป็นรูปเหมือนหลวงปู่ตื้อเต็มองค์ ห้อยลูกประคำ นั่งในท่าขัดสมาธิอยู่บนอาสนะ ด้านล่างรูปเหมือนสลักตัวหนังสือนูนคำว่า “หลวงปู่ตื้อ อจลธมฺโม”

ด้านหลังเหรียญมีเส้นสันขอบนูนหนา คั่นด้วยจุดไข่ปลาและวงเส้นทรงกลมอีกชั้นหนึ่ง ถัดไปมีลวดลายคล้ายกลีบบัว มีวงเส้นบางคู่ล้อมรอบตัวหนังสือ ในวงเส้นนั้นสลักตัวหนังสือนูนจากซ้ายไปขวาช่วงบนว่า “รุ่นฉลองพิพิธภัณฑ์ ๑ พ.ศ. ๒๕๕๒” และช่วงล่างสลักคำว่า “วัดอรัญญวิเวกบ้านข่า อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม” ในวงเส้นตรงกลาง ด้านหลังนี้มีลายเส้นคล้ายตัวอาคารพิพิธภัณฑ์อยู่ด้วย ถือเป็นอีกหนึ่งเหรียญที่มีความสวยงาม รายละเอียดชัดเจน และน่าเก็บสะสมไว้เป็นอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ศรัทธาในหลวงปู่ตื้อและผู้ที่ชื่นชอบการสะสมเหรียญพระเครื่อง

เหรียญพระเครื่องทั้งสามรุ่นนี้ สะท้อนให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ ความศรัทธา และพุทธศิลป์ที่แตกต่างกันไป แต่ล้วนมีคุณค่าและเป็นที่หมายปองของนักสะสมในปัจจุบัน