กรุงเทพมหานคร – สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก โปรดมีพระสังเวชนียธรรม (ทรงแสดงความเสียพระทัย) ต่อการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ประมุขแห่งคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก และนครรัฐวาติกัน เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2568

ในการนี้ สมเด็จพระสังฆราชฯ ได้ทรงมีพระดำรัสแสดงความระลึกถึง และยกย่องสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ว่าทรงเป็น “สักขีพยานแห่งมิตรภาพ” ที่ได้สร้างสรรค์ไว้กับคณะสงฆ์ไทยและประชาชนชาวไทยอย่างไม่เสื่อมคลาย โดยทรงเน้นย้ำถึงการที่สมเด็จพระสันตะปาปาฯ ทรงพระอุตสาหะเสด็จมาเยือนราชอาณาจักรไทย ซึ่งเปรียบเสมือนการมาเยือนของมิตรแท้อันเก่าแก่ของคนไทย

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเสด็จมาทรงเยี่ยมสมเด็จพระสังฆราชฯ ถึงวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ซึ่งเป็น “มงคลสถานเดิมสำหรับศาสนสัมพันธไมตรี” นั้น สมเด็จพระสังฆราชฯ ทรงระบุว่า การเยือนครั้งนั้น “ช่วยร่นวิถีระยะแห่งความห่างไกล ปรับความไม่เข้าใจ เปลี่ยนความไม่รู้จัก และคลายความคลางแคลง ให้กลายกลับเป็นความสนิทสนมกลมเกลียวกระชับมั่นได้โดยแท้จริง”

สมเด็จพระสังฆราชฯ ได้ทรงอัญเชิญพระพุทธานุศาสนี (คำสอนทางพุทธศาสนา) ที่เคยถวายพระพรรับเสด็จสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสไว้ในครั้งนั้น มาย้ำเตือนอีกครั้งถึงคำสอนอันลึกซึ้งว่า “ผู้ไม่ประทุษร้ายมิตร ย่อมมีผู้บูชาในที่ทั้งปวง. ผู้ไม่ประทุษร้ายมิตร ย่อมผ่านพ้นศัตรูทั้งปวง.” โดยทรงระบุว่า บัดนี้ สมเด็จพระสันตะปาปาฯ ได้ “เสด็จนิราศล่วงลับผ่านพันศัตรูแห่งรูปขันธ์ทั้งปวง” หรือคือการจากไปของสังขาร จากปวงมิตรบนมนุษยโลกไปแล้ว

แม้สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสจะเสด็จจากไป แต่สมเด็จพระสังฆราชฯ ทรงชี้ว่า ยังคงเหลือไว้ซึ่ง “มนุญผลของความไม่ประทุษร้าย” ที่พระองค์ทรงเพียรบำเพ็ญ ซึ่งเป็นเหตุให้มหาชนทุกชาติทุกศาสนายังคงมีความเคารพบูชาอย่างเต็มเปี่ยมในสำนึกและความทรงจำ

ท้ายที่สุด สมเด็จพระสังฆราชฯ ทรงตั้งจิตอธิษฐาน ด้วยอานุภาพแห่งพระเมตตาธรรม และศุภผลแห่งพระกุศลจริยา คือความเป็นมิตรผู้ประเสริฐ ขอให้สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ซึ่งแม้เสด็จสิ้นพระชนม์แล้ว หากยังทรงดำรงอยู่ด้วยพระคุณ ทรงเป็นปูชนียฐานอันประเสริฐของศาสนิกบริษัท และเป็นแบบอย่าง (ทิฏฐานุคติ) แห่งสมณะผู้แสวงหา สร้างสรรค์ และดลบันดาลสันติภาพ ให้บังเกิดในหมู่มวลมนุษยชาติสืบไป